Έντυπο Ε12. Για γέλια και για κλάματα. Η γνώμη του ergasiaka-gr

Και εγένετο Ε12 !!!!  Έχουν αντιληφθεί άραγε εκεί στο υπουργείο εργασίας το “μπάχαλο” που έχει επικρατήσει στην αγορά του κλάδου των οικοδομικών – τεχνικών έργων με τις νέες διατάξεις για την υποβολή του εντύπου Ε12 που αφορά τους απασχολούμενους στα οικοδομοτεχνικά έργα; Μάλλον όχι, διαφορετικά θα είχαν σπεύσει ήδη στην αντικατάστασή τους.

Και δεν ισχυριζόμαστε ότι δεν πρέπει να παταχθεί η όποια παραβατικότητα επικρατεί στον κλάδο (αν την έχουν εντοπίσει και αν αυτός είναι ο σκοπός τους) αλλά όταν νομοθετείς, πρέπει να είσαι έτοιμος και να εφαρμόσεις το νόμο. Ήταν τόσο απαραίτητο τώρα το Ε12. Γιατί τόση βιασύνη από τους α(να)ρμοδίους;
Στα πλαίσια της πάταξης της αδήλωτης εργασίας, η νομοθέτηση στο γόνατο συνεχίζεται, όπως άλλωστε γίνεται όλα τα χρόνια της μνημονιακής Ελλάδας.
Αλλά ας δούμε από την αρχή την ιστορία των προγόνων του νέου εντύπου Ε12 και πως φθάσαμε στο σημερινό φιάσκο.
Κατ’ αρχήν, όλοι οι εργοδότες οι οποίοι εκτελούν οικοδομικές εργασίες ή τεχνικά έργα (εκτός ορισμένων εξαιρέσεων) είναι υποχρεωμένοι να δηλώνουν τους εργαζόμενους στα έργα αυτά. Μέχρι πρόσφατα ήταν υποχρεωμένοι να τηρούν το Βιβλίο Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού, (ΒΗΔΑΠ). Αυτά προβλεπόταν στην ΥΑ 1081/89 κατ’ εφαρμογή διατάξεων του Ν. 1836/1989. Το βιβλίο, μέχρι το 2012 θεωρούνταν από το ΣΕΠΕ, ενώ μετά την ισχύ του Ν.4093/2012 τηρούνταν αθεώρητο.
Στο Ν. 4488/2017 με το άρθρο 37 το οποίο αντικατέστησε το άρθρο 33 του Ν. 1836/1989, προβλέφθηκε για πρώτη φορά η υποχρέωση των εργοδοτών για την ηλεκτρονική υποβολή στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του ΣΕΠΕ (ΟΠΣ ΣΕΠΕ), του απασχολούμενου προσωπικού, στα οικοδομικά και τεχνικά έργα, πριν από την έναρξη κάθε ημερήσιας απασχόλησης.
Ως εργοδότης σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, θεωρείτο ο εργολάβος και ο υπεργολάβος που αναλάμβανε την εκτέλεση της οικοδομικής εργασίας ή του τεχνικού έργου.
Για την ισχύ της διάταξης αυτής απαιτείτο η έκδοση υπουργικής απόφασης, η οποία όμως ποτέ δεν εκδόθηκε.
Αργότερα με το άρθρο 59 του Ν.4611/2011 προβλέφθηκε ότι:
Η εσωτερική παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 4488/2017 (Α’ 137) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Εργοδότης που εκτελεί οικοδομική εργασία ή τεχνικό έργο, υποχρεούται να αναγγέλλει ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ» το απασχολούμενο προσωπικό, πριν από την έναρξη κάθε ημερήσιας απασχόλησης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 5 του ν. 4554/2018
Με την προτεινόμενη ρύθμιση, έγινε σαφές ότι η ηλεκτρονική αναγγελία του απασχολούμενου προσωπικού στα οικοδομοτεχνικά έργα θα γίνεται ΠΣ «ΕΡΓΑΝΗ» και όχι στο ΟΠΣ-ΣΕΠΕ. Επίσης το επιβαλλόμενο πρόστιμο που θα επιβάλλεται για κάθε εργαζόμενο μη καταχωρημένο στο «ΕΡΓΑΝΗ», θα είναι 10.500 ευρώ, ενώ μέχρι τότε το πρόστιμο υπολογιζόταν με βάση τις διατάξεις της υπουργικής απόφασης 27397/122/2013 περί κατηγοριοποίησης των προστίμων. Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 37 του Ν.4488/2017 η ισχύς της διάταξης αυτής θα ισχύσει μετά την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης.
Τελικά, τα ισχύοντα για την ηλεκτρονική υποβολή των απασχολουμένων στα οικοδομοτεχνικά έργα, ρυθμίζονται από το άρθρο 33 του ν. 1836/1989 (Α΄ 79) όπως ισχύει σήμερα, ως παρακάτω:
«1. Εργοδότης που εκτελεί οικοδομική εργασία ή τεχνικό έργο, υποχρεούται να αναγγέλλει ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης “ΕΡΓΑΝΗ” το απασχολούμενο προσωπικό, πριν από την έναρξη κάθε ημερήσιας απασχόλησης. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 5 του ν. 4554/2018 (Α΄ 130).
2. Αντίγραφο του εντύπου της ως άνω αναγγελίας για κάθε ημέρα απασχόλησης τηρείται στον τόπο εκτέλεσης του έργου με ευθύνη του εργοδότη και τίθεται στη διάθεση των ελεγκτικών οργάνων, προς έλεγχο, οσάκις ζητείται. Σε περίπτωση μη τήρησης της ως άνω υποχρέωσης επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 24 του ν. 3996/2011 (Α΄ 170).
3. Για τους σκοπούς του παρόντος, ως εργοδότης θεωρείται ο εργολάβος και ο υπεργολάβος που έχουν αναλάβει την εκτέλεση της οικοδομικής εργασίας ή του τεχνικού έργου.
4. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται η διαδικασία της αναγγελίας, τα στοιχεία που περιλαμβάνει, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
5. Η ισχύς του παρόντος άρθρου αρχίζει από την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 4.».
Κατ’ εξουσιοδότηση του νόμου, εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 40331/Δ1.13521/ΦΕΚ 3520/19-9-2019 απόφαση του υπουργού εργασίας “Επανακαθορισμός όρων ηλεκτρονικής υποβολής εντύπων αρμοδιότητας Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.) η οποία “γέννησε” και το περιβόητο έντυπο Ε12.
Και εδώ αρχίζουν τα γέλια ή/και τα κλάματα.
Πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι της δημοσίευσης της απόφασης, που σήμαινε και την άμεση υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή του εντύπου Ε12 στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, εμφανίζεται στην πρώτη σελίδα του συστήματος ένα ξερό “το έντυπο Ε12 θα υποβάλλεται χειρόγραφα από τους υπόχρεους εργοδότες στις αρμόδιες υπηρεσίες, μέχρι τον ηλεκτρονικό συγχρονισμό των συστημάτων ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ και ΕΦΚΑ”
Ερώτημα: Είχαν ενημερωθεί εμπρόθεσμα οι αρμόδιοι διαχειριστές και τεχνικοί του ΕΡΓΑΝΗ, για την προετοιμασία του συστήματος; Αποκλείεται, λέμε εμείς, διαφορετικά το σύστημα θα ήταν έτοιμο να δεχθεί και τους ιδιώτες κατόχους ΑΜΟΕ, αλλοιώς ας μη βιαζόταν το υπουργείο εργασίας να νομοθετήσει σχετικά.
Στο άρθρο 33 παράγ. 3 του Ν. 1836/1989, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει αναφέρεται ότι “..ως εργοδότης θεωρείται ο εργολάβος και ο υπεργολάβος που έχουν αναλάβει την εκτέλεση της οικοδομικής εργασίας ή του τεχνικού έργου. Αντίθετα στην κατ’ εξουσιοδότηση του νόμου υπουργική απόφαση 40331/Δ1.13521/ΦΕΚ 3520/19-9-2019, αναφέρεται ότι “υπόχρεοι εργοδότες για την υποβολή του εντύπου Ε12, είναι αυτοί που καθορίζονται από τις οικείες διατάξεις του ΕΦΚΑ για την απογραφή οικοδομοτεχνικού έργου, την υποβολή της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ), και την καταβολή των εισφορών, κάτοχοι ΑΜΟΕ, δεν υποχρεούνται δε σε υποβολή πίνακα προσωπικού (έντυπο Ε4) για το απασχολούμενο προσωπικό που αναγγέλλουν με το έντυπο Ε12.
Ερώτημα: Η παράγ. 3 του άρθρου 33 του Ν. 1836/1989, δεν έχει καταργηθεί και είναι ισχυρή. Έχει δικαίωμα ο υπουργός να την αγνοεί στην απόφασή του;
Αν δεν είναι υπεύθυνος, ο εργολάβος ή/και ο υπεργολάβος για το προσωπικό του και για την υποβολή του Ε12, (εφόσον υπάρχει ανάθεση του έργου) τότε ποιος είναι;
Μπορεί ο κύριος του έργου να γνωρίζει το προσωπικό που καθημερινά απασχολεί στο έργο ο εργολάβους ή οι υπεργολάβοι; Θεωρούμε σκόπιμο η υποχρέωση αυτή να καθορίζεται με όρο στο εργολαβικό συμφωνητικό.
Το έντυπο Ε12, μεταφράζεται σε “Ημερήσιο Δελτίο Απασχολούμενου Προσωπικού στην εκτέλεση οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έργου”
Ερώτημα: Δηλαδή ο υπόχρεος εργοδότης δεν θα μπορεί να καταχωρεί στο Ε12 εργαζόμενους και ωράριο πέραν της μιας ημέρας; Θεωρούμε ότι αν έτσι είναι, αυτό είναι παράλογο, αφού επιβαρύνει σημαντικά γραφειοκρατικά τις υπόχρεες επιχειρήσεις και εργοδότες, ενώ είναι και νομικά αστήριχτο. Θα πρέπει να υπάρχει η απόλυτη ελευθερία στην επιλογή του χρονικού διαστήματος δήλωσης του προγράμματος εργασίας (όπως στο Ε4) και η δυνατότητα τροποποίησης του σε περίπτωση μεταβολής των δηλωθέντων στοιχείων.
Αυτά για την ώρα, με ένα ακόμη ερώτημα: Οι “αρμόδιοι” στο υπουργείο εργασίας έχουν ενημερώσει τις ανά τη χώρα υπηρεσίες του ΣΕΠΕ, για την ενιαία αντιμετώπιση του θέματος ή τις έχουν αφήσει στη τύχη τους να παριστάνουν τους σάκους του μποξ για να απορροφούν τους κραδασμούς των αντιδράσεων των εμπλεκομένων στην υπόθεση του Ε12;. Απ’ ότι γνωρίζουμε, μόνοι τους προσπαθούν να ερμηνεύσουν ή να μαντέψουν, για να ενημερώνουν τον κόσμο.
Μανώλης Αμαργιωτάκης
Οικονομολόγος – Σύμβουλος Εργασιακών Σχέσεων
Αναδημοσιευση από  ergasiaka-gr.net