Οδοστρωτήρας στα εργασιακά και στον συνδικαλιστικό νόμο

 Αυτή την εβδομάδα μπαίνει σε διαβούλευση το εργασιακό σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας που που φέρνει τα πάνω κάτω στο ωράριο, στις υπερωρίες, στις απεργίες ενώ ορίζει άδεια πατρότητας και νέο πλαίσιο για την τηλεργασία.

Ειδικότερα σύμφωνα με πληροφορίες το σχέδιο νόμου για πρώτη φορά σε δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο θα προβλέπεται, για την λειτουργία του κράτους, η ύπαρξη προσωπικού ασφαλείας κατά την διάρκεια απεργίας σε τομείς ζωτικής σημασίας, ενώ θα τροποποιηθούν προνόμια των συνδικαλιστών και θα ενεργοποιηθούν ποινές προκειμένου να μην παραλύει ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας.

Το σχέδιο νόμου αναμένεται να παρουσιαστεί μέσα στην εβδομάδα στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννη Βρούτση, προκειμένου να λάβει στο πράσινο φως για να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και να τύχει της μέγιστης κοινωνικής συναίνεσης. Βασικός στόχος του υπό κατάρτιση νομοσχεδίου θα είναι η παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας στους  εργοδότες κυρίως σε ότι αφορά στον χρόνο και στον τόπο απασχόλησης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, θα τεθεί σε λειτουργία το ψηφιακό ωράριο και η ηλεκτρονική κάρτα εργασίας, ενώ αναμένεται ακόμη να οριοθετηθεί η τηλεργασία, να δοθεί μεγαλύτερη ευελιξία στις ώρες απασχόλησης των εργαζομένων και να μειωθεί το κόστος των υπερωριών, πέρα από την αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου 1264/1982.

Συνδικαλιστικός νόμος

Σύμφωνα με πληροφορίες στο συνδικαλιστικό νόμο προωθούνται μεταξύ άλλων οι εξής αλλαγές:

-Θα υπάρξει ειδική μέριμνα, όπως ισχύει σήμερα, για τις επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας, όπου η προκήρυξη απεργίας επηρεάζει την λειτουργία του κράτους και του συνόλου των πολιτών. Προκειμένου να αποφευχθεί η επίταξη θα θεσμοθετηθεί η λειτουργία των επιχειρήσεων αυτών με προσωπικό ασφαλείας για το οποίο υπεύθυνο θα είναι το ίδιο το συνδικάτο. Στο σχέδιο νόμου θα προβλέπεται συγκεκριμένος αριθμός εργαζομένων που θα πρέπει να εργαστούν ως προσωπικό ασφαλείας, οι οποίοι θα γνωστοποιούνται στην επιχείρηση.

-Σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας των συνδικάτων θα υπάρχουν ποινές, ενώ για παράνομες και καταχρηστικές απεργίες εξετάζεται το ενδεχόμενο διεκδίκησης από τον εργοδότη αποζημίωσης.

-Αλλάζουν τα όρια προστασίας των συνδικαλιστών για την απόλυση τους μετά την λήξη της θητείας, ενώ μειώνεται ο αριθμός των μελών της διοίκησης που προστατεύονται με βάση τον αριθμό των μελών της οργάνωσης.

-Μειώνονται οι μέρες αδικαιολόγητης απουσίας συνδικαλιστών από την εργασία τους, από 7 ημέρες που είναι σήμερα. Στους όρους δεν συμπεριλαμβάνεται η άσκηση των καθηκόντων τους, ενώ στους όρους απόλυσή θα συμπεριληφθεί η περίπτωση να υπάρχει ποινικό αδίκημα ή η υποβολή μήνυσης. Ακόμη εξετάζεται στους λόγους απόλυσης των συνδικαλιστών να συμπεριληφθεί το ενδεχόμενο να εμποδίζουν την απασχόληση εργαζόμενων που δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν στην απεργιακή κινητοποίηση.

-Για τη λήψη απεργιακής κινητοποίησης θα ισχύει όπως και σήμερα η 24ωρη προηγουμένως ενημέρωση του εργοδότη με την πλήρη καταγραφή όλων των αιτημάτων των εργαζομένων.

– Η νέα διάταξη για ηλεκτρονική ψηφοφορία για την πραγματοποίηση απεργίας θα εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την ισχύουσα διάταξη που προβλέπει την παρουσία του 50% των οικονομικά ενεργών μελών της πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στη γενική συνέλευση, ώστε να τεκμαίρεται απαρτία και να λαμβάνεται έγκυρη απόφαση για απεργία.

-Ο εργοδότης θα είναι υποχρεωμένος να παρέχει στο σωματείο, συνδικαλιστική οργάνωση, διαδικτυακό τόπο στον οποίο θα έχουν πρόσβαση οι εργαζόμενοι της επιχείρησης προκειμένου να ενημερώνονται για τις αποφάσεις και τις ανακοινώσεις. Με αυτό τον τρόπο δεν θα είναι απαραίτητο να υπάρχει πίνακας ανακοινώσεων.

Καταργείται το 8ωρο

Ο εργοδότης θα μπορεί σε "συνεννόηση"  με τον εργαζόμενο να αναπροσαρμόζει το ωράριο του εργαζομένου τον ημερήσιο χρόνο εργασίας εξετάζεται να υπάρχει δυνατότητα αναπροσαρμογής του ημερησίου χρόνου εργασίας χωρίς όμως να μειώνεται το συνολικό πλήθος των κανονικών ωρών εργασίας ανά εβδομάδα. Για παράδειγμα θα μπορούσε ένας εργαζόμενος, αντί για το διάστημα 8 π. μ. – 4 μ. μ. κάθε μέρα ανά εβδομάδα, να εργάζεται 9 π. μ. – 5 μ. μ. είτε καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας είτε για κάποιες μέρες της εβδομάδας.

Υπερωρίες

Παράλληλα οι ώρες που καλύπτουν το συμβατικό ωράριο εργασίας, το 8ωρο, λαμβάνονται ως υπερωρίες και θα καλύπτονται με αντίστοιχη μείωση ωραρίου σε άλλη εργάσιμη ημέρα, με ρεπό ή πρόσθετη άδεια, κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου ή του εργοδότη. Το εν λόγω σενάριο προβλέπει οι ώρες που μπορεί να πραγματοποιούνται ως υπερεργασία, να μπορούν να καλύπτονται και με χρόνο, μέσω «συμψηφισμού» με ρεπό, έξτρα άδεια ή μικρότερο ωράριο σε άλλες εργάσιμες ημέρες.

Το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων προκειμένου για εργαζόμενους σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες, έχει καθοριστεί στις 48 ώρες ανά 6μηνο. Στους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας, για παράδειγμα στο εμπόριο και την παροχή υπηρεσιών, το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης είναι έως 2 ώρες ημερησίως και έως 120 ώρες το έτος. Οι εισηγήσεις που υπάρχουν στο τραπέζι είναι να ευθυγραμμιστεί το πλαφόν στη βιομηχανία με τους υπόλοιπους κλάδους, ώστε το ανώτατο όριο να είναι 120 ώρες ανά έτος σε όλο το φάσμα της οικονομίας.

Ηλεκτρονική κάρτα – Ψηφιακό ωράριο

Με την εφαρμογή του ψηφιακού ωραρίου ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας του εργαζόμενου που θα είναι συνδεδεμένη με το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» σε πραγματικό χρόνο. Στόχος είναι να καταγράφεται η ώρα εισόδου και εξόδου των εργαζομένων σε ηλεκτρονικό ρολόι παρουσίας προσωπικού (ωρομέτρηση) και να διαβιβάζονται αυτόματα με ηλεκτρονικό τρόπο στο σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ», όπου και θα διασταυρώνονται. Η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας αναμένεται να ξεκινήσει πιλοτικά σε μεγάλες επιχειρήσεις όπως σε τράπεζες και σε σούπερ μάρκετ, ενώ σταδιακά θα εφαρμοστεί στο σύνολο της ιδιωτικής οικονομίας.

Τηλεργασία

Νέους όρους περιλαμβάνει το νέο θεσμικό πλαίσιο για την εξ αποστάσεως εργασία.

Η τηλεργασία θα αποφασίζεται κατόπιν "συμφωνίας"  του εργοδότη και του εργαζομένου.

Ο εργοδότης υποχρεούται να τηρεί το ωράριο εργασίας και να σέβεται την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου. Απαγορέυεται ρητά η χρήση της κάμερας (web cam για τον έλεγχο του τηλεργαζομένου. Αν τεθεί σε λειτουργία οιοδήποτε σύστημα ελέγχου, αυτό πρέπει να σέβεται τη νομοθεσία περί δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να επιβάλλεται από τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης και να περιορίζεται στο πλαίσιο του επιδιωκόμενου σκοπού.

Στην περίπτωση δε που ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον εξοπλισμό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης αυτού και σε κάθε περίπτωση το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη. Εντός οκτώ (8) ημερών από την έναρξη της τηλεργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει, εγγράφως, με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, ακόμη και με προώθηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προς τον εργαζόμενο το σύνολο των πληροφοριών που αναφέρονται στην εκτέλεση της εργασίας, συμπεριλαμβανομένων όλων των στοιχείων του Π.Δ. 156/1994 (Α 102), καθώς και τουλάχιστον των εξής:

α) Τα λεπτομερή καθήκοντα του τηλεργαζομένου.

β)Το ωράριο εργασίας του εργαζομένου.

γ) Τον τρόπο υπολογισμού και την ανάλυση του πρόσθετου κόστους με το οποίο επιβαρύνεται περιοδικώς ο τηλεργαζόμενος από την τηλεργασία, ιδίως το κόστος τηλεπικοινωνιών, τον εξοπλισμό και τη συντήρησή του. Το συνολικό αυτό πρόσθετο κόστος, το οποίο μπορεί να συμφωνηθεί σε σταθερό ποσό που να υπερκαλύπτει το πραγματικό, καλύπτει ο εργοδότης σε μηνιαία βάση, δεν αποτελεί αποδοχές αλλά κάλυψη λειτουργικών δαπανών, δεν υπόκειται σε φόρο ή ασφαλιστικές εισφορές και σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής του, ισχύουν αναλογικώς τα προβλεπόμενα στο άρθρο μόνο του Α.Ν. 690/45, όπως ισχύει, και στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 7 του Ν. 2112/1920 (Α 67), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 58 του Ν. 4635/2019 (Α 167) και ισχύει.

δ) Τον αναγκαίο για την παροχή τηλεργασίας εξοπλισμό, τον οποίο διαθέτει ο τηλεργαζόμενος ή του παρέχει ο εργοδότης, και τις διαδικασίες τεχνικής υποστήριξης, συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών του εξοπλισμού αυτού, το κόστος των οποίων καλύπτει ο εργοδότης. Αν ο εξοπλισμός ανήκει στον εργαζόμενο, στη σύμβαση προσδιορίζεται και ο τρόπος αποκατάστασης του κόστους χρήσης του για την τηλεργασία. Αν ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον εξοπλισμό αυτό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης αυτού και σε κάθε περίπτωση το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.

ε) Οποιουσδήποτε περιορισμούς στη χρήση του εξοπλισμού ή εργαλείων πληροφορικής, όπως το διαδίκτυο, και τις κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής των.

στ) Την ιεραρχική σύνδεση του τηλεργαζομένου με τους προϊσταμένους του στην επιχείρηση, τις διαδικασίες αναφοράς και αξιολόγησης του τηλεργαζομένου.

ζ) Τυχόν συμφωνία περί τηλε-ετοιμότητας, τα χρονικά όρια αυτής και τις προθεσμίες ανταπόκρισης του ΣΕΠΕργαζομένου.

η) Τους όρους υγιεινής και ασφάλειας της τηλεργασίας και τις διαδικασίες αναγγελίας εργατικού ατυχήματος, που ο τηλεργαζόμενος οφείλει σε κάθε περίπτωση να τηρεί, σύμφωνα με την παράγραφο 7 αυτού του άρθρου.

θ) Την προστασία των επαγγελματικών δεδομένων, καθώς και των προσωπικών δεδομένων του τηλεργαζομένου, και κάθε σχετική διαδικασία

ι) τα στοιχεία επικοινωνίας των συνδικαλιστικών εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση.

Άδεια πατρότητας

Άδεια πατρότητας δέκα ημερών και όχι δύο ημερών που δίνεται σήμερα και ειδική άδεια πατρότητας δύο μηνών θα προβλέπει σύμφωνα με πληροφορίες το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας για τις εργασιακές αλλαγές.
Ειδικότερα σύμφωνα με την σχετική κοινοτική οδηγία θα πρέπει η χώρα μας να εντάξει άδεια πατρότητας μέχρι την 1η Ιουλίου του 2021 με δυνατότητα παράτασης δύο χρόνων.